Co to jest wędzidełko języka?
Jest to fałd włóknisto-śluzowy łączący w linii środkowej dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej.
Dlaczego wędzidełko bywa nieprawidłowo ukształtowane, tj. skrócone?
Z powodu wrodzonej anomalii anatomicznej. W klasyfikacji chorób ICD 10 to Q 38.1 W trakcie życia płodowego dochodzi do wyodrębnienia się wędzidełka z dna jamy ustnej (dokonuje się około- 12-14 tyg. życia płodowego w procesie apoptozy, czyli cofnięcia się wędzidełka, które powoduje odłączenie języka. Zakłócony przebieg tego procesu skutkuje częściowym, albo całkowitym przytwierdzeniem języka do dna jamy ustnej.
Kto dokonuje specjalistycznej diagnozy?
Diagnozy skróconego wędzidełka języka, oraz odruchów noworodkowych i funkcji w obrębie jamy ustnej dokonuje logopeda/neurologopeda.
Co jest podstawą specjalistycznej diagnozy dotyczącej skrócenia wędzidełka języka?
Ocena kształtu, wyglądu wędzidełka podczas unoszenia języka, jego elastyczności, przyczepów od strony języka i wyrostków zębodołowych.
Ocena funkcji, czyli sprawdzenie, czy skrócenie wędzidełka powodujące zmianę ruchomości języka ma wpływ na przebieg funkcji oddychania, połykania, na pozycję spoczynkową i dynamiczną języka, pozycję warg i żuchwy, czy w konsekwencji ograniczonej ruchomości nie dochodzi do napięć mięśniowo-powięziowych w okolicy szyi i barków, zaciskania zębów oraz wad wymowy).
Czy wędzidełko języka da się rozciągnąć poprzez odpowiednie ćwiczenia?
Zdecydowanie NIE. Wędzidełko składa się z włókien kolagenowych typu I, które, podobnie jak więzadła czy ścięgna nie podlegają rozciąganiu oraz z włókien elastyny (białka odpornego na rozciąganie, gwarantującego strukturom powrót do pierwotnej długości po odkształceniu).
Co zastosować w przypadku skrócenia wędzidełka języka?
Zabieg chirurgiczny, który może znacząco zmienić warunki anatomiczne w obrębie jamy ustnej.
Jest to procedura niskiego ryzyka, prosta i krótkotrwała.
FRENULOTOMIA polega na poziomym przecięciu skróconego fałdu wędzidełka przy użyciu nożyczek,
noża elektrycznego (elektrokoagulacja) lub lasera. Efektem jest rana w kształcie rombu.
FRENULOPLASTYKA polega na wycięciu silnie skróconego fałdu wędzidełka.
Przecięcie a czasami wycięcie skróconych tkanek wędzidełka jest bardzo istotne dla wzrostu pacjenta, jego rozwoju, optymalnego karmienia, żucia, połykania, oddychania, mowy, pozycji zębów i szczęk oraz zapobiegania chorobom jamy ustnej.
Czy do zabiegu należy się przygotować?
Zdecydowanie TAK. Pacjent przed zabiegiem powinien być poddany terapii miofunkcjonalnej, czyli działaniom i ćwiczeniom prowadzonym przez logopedę/neurologopedę. Mają one na celu:
- przygotowanie psychiczne dziecka i rodzica
- rozluźnienie mięsni dna jamy ustnej,
- odwrażliwienie śluzówki wnętrza jamy ustnej, przygotowanie jej na dotyk,
- uelastycznienie mięśni zewnętrznych i wewnętrznych języka.
Czas przygotowania to 4-6 tygodni.
Jak wygląda opieka pozabiegowa?
Już w drugiej dobie po zabiegu potrzebne są stymulacje tkanek mięśniowych poprzez specjalne masaże oraz ćwiczenia podejmowane przez pacjenta. Szczegółowej instrukcji w tym zakresie udziela logopeda/neurologopeda. Stymulacja musi być dostosowana do potrzeb i możliwości pacjenta.
Jak rodzic może rozpoznać skrócenie wędzidełka języka?
Symptomy skrócenia wędzidełka języka są widoczne od pierwszych dni życia dziecka. Należą do nich:
- Znaczny niepokój dziecka podczas karmienia piersi/lub butelką: wyginanie się, napinanie ciała, płacz, zasypianie przy jedzeniu jako wyraz nadmiernego wysiłku podczas ssania
- Klikanie podczas ssania, rozszeczelnianie prowadzące do nadmiernego połykania powietrza,
- Ucieczka mleka kącikami ust podczas ssania.
- Nasilenie kąsania, napinania warg podczas ssania, czego efektem są często pęcherzyki na górnej wardze.
- Krztuszenie się pokarmem lub śliną, co wynika z nieprawidłowej techniki ssania.
- Nadmierne ślinienie się spowodowane nieprawidłową pozycją spoczynkową języka ( język leży na dnie jamy ustnej a powinien przylegać do podniebienia).
- Trudności w utrzymaniu smoczka uspokajacza
- Powstawanie nieprawidłowego -ustnego toru oddechowego, spowodowane leżącą pozycją języka, obniżoną pozycją żuchwy, brakiem zwarcia warg.
- Trudności z rozszerzaniem diety i rozwojowych umiejętności pokarmowych (gryzienia, żucia) zgodnie z kalendarzem.
Co może być konsekwencją braku interwencji w przypadku skróconego wędzidełka języka?
Wtórne skutki skróconego wędzidełka języka to:
- Nieprawidłowy wzrost układu szczękowo-twarzowego ( nieprawidłowa pozycja języka, który jest przecież potężną tkanką mięśniową, napierającą na struktury kostne, może prowadzić do wysunięcia żuchwy lub wychylenia zębów przednich. Dzieje się to na skutek zaburzonego
połykania i zalegania masy języka na dnie jamy ustnej. Podniebienie twarde nie ma wystarczających bodźców do rozrostu poprzecznego, gdyż język nie stanowi dla niego potrzebnego rusztowania. W efekcie staje się ono wysoko wysklepione, co z drugiej strony wpływa na zmniejszenie przestrzeni przewodów nosowych i dysfunkcje oddychania. - Zaburzenia postawy ciała widoczne w nadmiernym wychyleniu głowy w przód, zwiększeniu lordozy szyjnej, wynikające z napięcia mięśni nadgnykowych i podgnykowycha przez to też mięśni okolic szyi i barków .
- Trudności pojawiające się w rozwoju artykulacji głosek wymagających uniesienia języka jak również głosek przyzębowych. Charakterystyczna dla skróconego wędzidełka języka jest międzyzębowa wymowa głosek T, D, N, S, Z, C, DZ, trudność w opanowaniu artykulacji głoski R. Ponadto wymowa bywa mało wyraźna, gdyż dochodzi do spłaszczenia artykulacji samogłosek.
Umów się na wizytę!
Jeśli interesuje Cię skuteczne leczenie, umów się na wizytę w NewLook Clinic! W naszej ofercie można znaleźć różnego rodzaju rekonstrukcje oparte na implantach, wiernie naśladujące naturalne uzębienie! Możesz się z nami skontaktować, dzwoniąc pod numer +48 504 506 106.
