Związek między zdrowiem jamy ustnej a chorobami ogólnoustrojowymi.
Nie jest nowością, że istnieje znaczący związek między zdrowiem jamy ustnej a ogólny stan zdrowia. Chociaż badania trwają, naukowcy potwierdzają, że choroby jamy ustnej maja wpływ na resztę naszego ciała.
Zdrowie jamy ustnej jest integralną częścią ogólnego stanu zdrowia.
Jama ustna może być siedliskiem objawów choroby ogólnoustrojowej i może być zwiastunem jej wczesnego początku. Lekarze mogą zatem wykorzystywać badania jamy ustnej do wspierania diagnoz roboczych. I odwrotnie, choroby ogólnoustrojowe i ich leczenie mogą wpływać na zdrowie jamy ustnej i wymagać współpracy między lekarzami różnych specjalizacji i stomatologami. Ostre objawy choroby ogólnoustrojowej w jamie ustnej mogą obejmować zarówno zęby jak i dziąsła.
Jama ustna to okno na ogólny stan zdrowia pacjenta.
Setki chorób i leków wpływa na jamę ustną, a stany patologiczne w jamie ustnej mają większy wpływ ogólnoustrojowy, niż wielu nas zdaje sobie z tego sprawę. Coraz częściej mówi się o istnieniu związku między chorobą przyzębia a miażdżycą naczyń, chorobą płuc, powikłaniami związanymi z ciążą, osteoporozą i chorobą nerek.
W przypadku cukrzycy udowodniono prawdziwy dwukierunkowy związek z chorobami przyzębia i istnieją mocne dowody na to, że leczenie jednej choroby pozytywnie wpływa na drugą. Hiperglikemia wpływa na zdrowie jamy ustnej, podczas gdy zapalenie przyzębia wpływa na poziom cukru we krwi (np. zwiększone stężenie HbA1c).
Wspólną cechą chorób przyzębia i wymienionych schorzeń jest to, że są to stany przewlekłe, których rozwój zajmuje dużo czasu.
Przewlekłe zapalenie jamy ustnej oraz choroby przyzębia mogą zwiększać poziom markerów stanu zapalnego we krwi, wpływając na nasz system odpornościowy lub zwiększając ogólne obciążenie organizmu chorobami. Jama ustna może działać jako rezerwuar bakterii chorobotwórczych, które mogą przedostać się do krwioobiegu i wpływać na nasz ogólny stan zdrowia.
Jaki wpływ na naszą głowę mają zęby?
Naukowcy od wielu lat badają pewne powiązania między stanem zdrowia jamy ustnej a chorobą Alzheimera i demencją.
Choroba Alzheimera charakteryzuje się obecnością blaszek beta amyloidu i splątków neurofibrylarnych w komórkach mózgowych (lub neuronach). Z biegiem czasu blaszki i splątki uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie neuronów. To ostatecznie zabija neurony, prowadząc do poważniejszych objawów.
Ostatnie badania wskazują na inną przyczynę choroby Alzheimera: zapalenie mózgu lub zapalenie nerwów. Płytki i splątki w neuronach mogą powodować stan zapalny, ale inne źródła stanu zapalnego w pozostałej części ciała mogą również przemieszczać się do mózgu i wpływać na niego.
Kontrolowanie stanu zapalnego okazało się obiecujące w leczeniu demencji i choroby Alzheimera.
Choroby dziąseł i przyzębia są jedną z głównych przyczyn stanów zapalnych w organizmie, którym można zapobiegać . Kontrolowanie stanu zapalnego w jamie ustnej i dziąsłach może pomóc w zapobieganiu wielu chorobom, potencjalnie nawet chorobie Alzheimera.
Choroby przyzębia u dzieci.
Zapalenie dziąseł jest bardzo częste u dzieci i występuje u około 70% pacjentów pediatrycznych. Uogólnione zapalenie przyzębia u dzieci przed okresem dojrzewania może jednak być przejawem choroby ogólnoustrojowej, wrodzonej lub hematologicznej (anemia, białaczka, talasemia, hemofilia, niedokrwistość, trombofilia, skaza krwotoczna). Skierowanie dziecka z uogólnionym zapaleniem przyzębia do lekarza może pomóc w ustaleniu, czy zapalenie przyzębia jest przejawem choroby ogólnoustrojowej, czy też nie.
Niezależnie od tego, czy objawy przyzębia są wywołane przez płytkę nazębną, czy układowe, wczesna diagnoza i leczenie są niezbędne, chociaż sukces w leczeniu przyzębia może być hamowany przez chorobę ogólnoustrojową. Opóźnianie leczenia chorób przyzębia u dzieci w celu wsparcia diagnostyki różnicowej może zwiększać ryzyko utraty masy kostnej.
Choroby układu krążenia.
W kilku badaniach laboratoryjnych wykazano, że bakteria jamy ustnej Porphyromonas gingivalis może wpływać na uszkodzenie śródbłonka naczyń, powstawanie płytki miażdżycowej oraz utrzymanie
w organizmie przewlekłego stanu zapalnego, ostatecznie powodować zmiany strukturalne i immunologiczne związane z wczesnymi chorobami serca. Bakterie, które naturalnie przyczepiają się do naszych zębów, są przemieszczane i przedostają się do krwioobiegu. Te drobnoustroje, choć stosunkowo nieszkodliwe w jamie ustnej, mają powinowactwo do uszkodzonych komórek śródbłonka lub skrzepów krwi w sercu, gdzie przyczepiają się, namnażają i tworzą większe kolonie bakteryjne, które wywołują zapalenie wsierdzia.
Choroby przyzębia i poród przedwczesny.
Wydaje się, że infekcje jamy ustnej zwiększają ryzyko lub przyczyniają się do niskiej masy urodzeniowej noworodków. Dowody na zwiększoną częstość infekcji płynem owodniowym, infekcji błon płodowych i zapalenia błon płodowych potwierdzają związek między porodem przedwczesnym lub niską masą urodzeniową a infekcją podczas ciąży. Badania kliniczno-kontrolne na ludziach wykazały, że kobiety, które urodziły niemowlęta z niską masą urodzeniową w wyniku porodu przedwczesnego lub przedwczesnego pęknięcia błon płodowych, mają zwykle cięższą chorobę przyzębia niż matki dzieci z prawidłową masą urodzeniową.
W niektórych doniesieniach leczenie infekcji przyzębia wiązało się ze zmniejszeniem liczby porodów przedwczesnych i poprawą kontroli cukrzycy.
Sugerowano, że poród przedwczesny jest wywoływany przez infekcję lub stan zapalny w miejscu odległym od macicy, poprzez uwalnianie prostaglandyn (cząsteczek prozapalnych), które powodują zbyt wczesne skurcze macicy.
Czy istnieje bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy między chorobami jamy ustnej i ogólnoustrojowymi, czy to tylko zbieg okoliczności? Chociaż badania są w fazie wstępnej i nie istnieją konkretne dowody na bezpośredni wpływ stanu naszego uzębienia na wszystkie wymienione choroby ogólnoustrojowe to korzyści płynące z dobrego zdrowia jamy ustnej są dobrze zbadane i udokumentowane.
Najlepszym rozwiązaniem jest profilaktyka stomatologiczna czyli leczenie pacjenta przed wystąpieniem objawów innych chorób przewlekłych: zawałem mięśnia sercowego, udarem mózgu, powikłaniami cukrzycowymi czy poważną chorobą przyzębia. Powikłania związane z tymi stanami powodują znaczną chorobowość i śmiertelność, a leczenie bywa niezwykle kosztowne.
Źródło: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3329699/, http://risingkashmir.com/relationship-of-systemic-diseases-with-oral-cavity, https://dentalwellnesscenterofbirmingham.com/the-effects-of-oral-health-on-systemic-health/
