Usuwanie zębów

Usuwanie zębów zatrzymanych (częściowo i całkowicie)

Zęby zatrzymane to zęby w pełni wykształcone, które nie wyrżnęły się do jamy ustnej. Mogą być zatrzymane całkowicie (niewidoczne klinicznie) lub częściowo (częściowo przykryte dziąsłem). Najczęściej dotyczy to trzecich trzonowców (ósemek), kłów górnych oraz przedtrzonowców. Kiedy rozważa się usunięcie:

• nawracające stany zapalne tkanek okołokoronowych (pericoronitis) i trudności w utrzymaniu higieny,
• torbiele i resorpcje sąsiednich korzeni,
• dolegliwości bólowe, obrzęk, szczękościsk,
• przygotowanie ortodontyczne lub protetyczne,
• ryzyko zaburzeń zgryzu i stłoczeń.

Przebieg zabiegu usuwania zębów zatrzymanych:

• nacięcie i delikatne odwarstwienie płata,
• ewentualne usunięcie niewielkiej ilości kości pokrywającej koronę/korzenie,
• separacja korony i korzeni w celu atraumatycznego usunięcia,
• płukanie rany, zaopatrzenie szwami resorbowalnymi lub klasycznymi,
• zalecenia pozabiegowe i kontrola gojenia.

Korzyści z wczesnej interwencji obejmują mniejsze ryzyko powikłań, krótszy czas zabiegu i szybsze gojenie. Ryzyko powikłań (obrzęk, suchy zębodół, przejściowe parestezje) minimalizuje doświadczenie chirurga, planowanie na podstawie CBCT oraz delikatna technika operacyjna.

Usuwanie zębów mądrości (ósemek)

Ósemki należą do zębów najczęściej wymagających interwencji chirurgicznej ze względu na nietypowe położenie, zmienną anatomię korzeni i bliskość istotnych struktur anatomicznych (np. kanału nerwu zębodołowego dolnego). Decyzja o usunięciu podejmowana jest po analizie objawów, higieny, ubytków próchnicowych, patologii tkanek okołokoronowych i obrazu radiologicznego. Wskazania:

• nawracające stany zapalne i ból,
• próchnica nie do odtworzenia, utrudniona higiena z powodu położenia,
• torbiele, zmiany okołowierzchołkowe,
• niszczenie zęba sąsiedniego (resorpcja, ubytki),
• wskazania ortodontyczne lub protetyczne.

Przebieg zabiegu usuwania ósemek:

• dokładne planowanie z użyciem RTG pantomograficznego/CBCT,
• znieczulenie miejscowe, atraumatyczna separacja i usunięcie,
• w razie konieczności założenie szwów, zimne okłady, kontrola po 7–10 dniach.

Usuwanie pozostawionych fragmentów zębów (korzeni, odłamów)

Pozostawione w kości fragmenty korzeni lub odłamy korony mogą prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych, ropni, torbieli lub bólu. Wskazaniem do zabiegu jest obecność objawów, ognisk zapalnych lub planowane leczenie (implantologiczne, protetyczne, ortodontyczne), w którym wymagane jest zdrowe łoże kostne.

Zakres zabiegu:

• lokalizacja fragmentu z wykorzystaniem RTG/CBCT,
• mikroinwazyjny dostęp chirurgiczny i atraumatyczne wydobycie,
• oczyszczenie i płukanie zębodołu, ewentualny materiał hemostatyczny lub kościozastępczy,
• zamknięcie rany i kontrola pozabiegowa.

Dzięki precyzyjnej lokalizacji oraz delikatnym narzędziom zabieg jest krótki, a gojenie przewidywalne. W przypadkach bezobjawowych, bardzo małych i stabilnych fragmentów możliwa jest obserwacja – decyzja należy do chirurga po analizie radiologicznej i klinicznej.

Usuwanie zębów ze wskazań ortodontycznych

Ekstrakcje w ortodoncji stanowią element planu leczenia mającego na celu uzyskanie miejsca do prawidłowego ustawienia zębów, korektę zgryzu i poprawę estetyki profilu. Najczęściej usuwa się pierwsze przedtrzonowce (czwórki i piątki) oraz zęby mądrości, rzadziej siekacze lub drugie przedtrzonowce – zgodnie z biomechaniką prowadzonego leczenia. Przedtrzonowce wyrównuje się usuwając, by uzyskać miejsce na cofnięcie zębów przednich, natomiast ósemki usuwa się, aby zapobiec późniejszym przesunięciom sąsiednich zębów.

Proces usuwania zębów:

• kompleksowa diagnostyka ortodontyczna i chirurgiczna,
• planowanie sekwencji ekstrakcji względem etapu leczenia aparatem,
• atraumatyczne usunięcie z zachowaniem kości wyrostka, by sprzyjać stabilności zakotwienia i estetyce tkanek,
• szybki powrót do aktywnego leczenia ortodontycznego zgodnie z zaleceniami.

Współpraca ortodonty i chirurga skraca czas leczenia i ogranicza ryzyko niepożądanych przemieszczeń. Dbałość o tkanki miękkie i kość wyrostka ma znaczenie dla końcowego konturu dziąseł i stabilności efektów.